سوگاس محصولی از گیاه نیشکر

تفاله نیشکر یا همان باگاس که با نام‌ کاه نیشکر نیز شناخته می شود، از ساقه‌های نیشکر پس از شیره گیری و استخراج شکر حاصل می‌شود. امروزه باگاس یکی از جدیدترین فناوری‌ها در تهیه ظروف یکبارمصرف است. این محصول دارای کاربرد‌های دیگری نیز بوده و پیش از این به عنوان خوراک دام و طیور، ساخت کاغذ و تولید الکل کاربرد داشته است، اما امروزه به عنوان ماده اولیه یکی از سالم‌ترین و سازگارترین نوع ظروف یک‌بار مصرف مورد استقبال شرکت‌های تولید‌کننده این ظروف در دنیا قرار گرفته است. اما شاید این پرسش در ذهن شما ایجاد شود که با وجود صنعت سابقه‌دار تولید ظروف یکبارمصرف در جهان، چه لزومی به باز شدن پای نیشکر به این صنعت بود؟!

ظروف یک‌بار و مشکلات زیست‌محیطی

ظروف یک‌بارمصرف سال‌هاست در دنیا جای خود را در میان مصرف‌کنندگان باز کرده‌است و سالانه حجم زیادی از این کالاها وارد بازار می‌شوند. متاسفانه امروزه تهیه حجم زیادی از ظروف یکبار‌مصرف با استفاده از پلاستیک انجام می‌شود که آثار مخرب فراوانی را بر محیط‌زیست و حیات جانداران دارد. اگرچه بخشی از این حجم انبوه در سال‌های بعد با ظروف کاغذی و چوبی و ظروف تخریب‌پذیر نسل اول جایگزین شد اما همچنان مشکلاتی را برای محیط‌زیست به همراه داشت. در تهیه ظروف چوبی و کاغذی از درختان استفاده می‌شد که موجب نابودی جنگل‌ها بود؛ نسل‌های اولیه ظروف زیست تخریب‌پذیر نیز که با شعار بازگشت به طبیعت به بازار آمده بودند، همچنان حاوی درصدی از مواد پلاستیکی و صنعتی بودند که به صورت زیرپلاستیک وارد طبیعت می‌شد و خطرات خاص خود را به همراه داشت. بنابراین پژوهشگران در این زمینه همواره به دنبال جایگزینی برای این ظروف یک‌بار مصرف بودند که زیان‌های هیچ‌یک از نمونه‌های قبلی را نداشته باشد.    

نسل جدید ظروف یکبارمصرف

تحقیقات برای تولید ظروف یکبارمصرف سالم‌تر، سازگار با محیط‌زیست و زیست‌تخریب‌پذیر، پژوهشگران این حوزه را برای استفاده از باگاس قانع کرد. در مکانیسم تهیه ظروف یکبار مصرف نسل جدید، مواد شیمیایی، صنعتی و چوب، جای خود را به باگاس دادند که هیچ‌یک از معایب گذشته را نداشته اند و ضمنا مزایای بیشتری را نسبت به ظروف یک‌بار مصرف نسل‌های قبل دارا بوده اند. یک بازی برد-برد هرساله مقادیر بسیار زیادی باگاس پس از استخراج مواد قندی در کارخانه‌ها، باقی می ماند که حجم بالایی از آنها سوزانده می‌شد. این مواد به ظاهر زائد که پیش از این به عنوان خوراک دام و مواد اولیه تهیه کاغذ به کار می‌رفتند، امروزه در صنعت تولید ظروف یک‌بارمصرف نیز کارآیی پیدا کرده‌اند و می‌توانند با ورود به فرآیند تولید، ارزش افزوده فراوانی را برای کشورهای تولیدکننده ایجاد نمایند. به علاوه استفاده از باگاس به عنوان ماده اولیه ساخت ظروف یکبارمصرف، باعث جلوگیری از قطع مقادیر زیادی از درختان و ممانعت از جنگل‌زدایی می‌شود.  

یک بازگشت ۹۰ روزه

یکی دیگر از مزایای مهم محصولات یکبارمصرف تهیه شده از باگاس این است که در ساخت آنها از مواد پلاستیکی استفاده نشده و تنها ۹۰ روز پس از ورود به خاک، بدون نیاز به هیچ فرآیندی تجزیه شده و به طبیعت باز می‌گردند. در حالی که این روند برای مواد پلاستیکی حدود ۴۰۰ سال به طول می‌انجامد. ضمن اینکه در ظروف تولید شده از نیشکر، پس از تجزیه نیز خطر ورود ریزپلاستیک‌ها به طبیعت وجود ندارد. در واقع در این جایگزینی، تولیدکنندگان با تغییر مواد اولیه ردپای کربن و مواد شیمیایی به‌جا مانده از تولیدات بشر را در طبیعت کمتر می‌کنند.      

یک ظرف یک‌بارمصرف ایده‌آل

ظروف یکبار مصرف امروز در بیشتر خانه‌ها، رستوران‌ها و محیط‌های دیگر کاربرد دارد اما مصرف‌کنندگان از کیفیت و کارایی بسیاری از این ظروف گلایه دارند. بررسی‌های آماری اعلام کرده‌اند مواد غذایی در بسیاری از ظروف یک‌بار مصرف طعم ناخوشایندی می‌گیرند. همچنین بسیاری از شکنندگی و دوام کم این ظروف شکایت دارند. برخی نیز معتقدند که ظرف یکبارمصرف خوب ظرفی است که دمای غذا را به خوبی حفظ کند و بتوان آن را در مایکروفر قرار داد که بسیاری از ظروف یکبار مصرف این قابلیت را ندارند. البته بسیاری از این مشکلات در ظروف یکبارمصرف تهیه شده از نیشکر برطرف شده‌اند. ظروف یک‌بارمصرف تهیه شده از نیشکر دوام بیشتری نسبت به نسل‌های قبل خود دارند، سبک هستند و قیمت تمام شده آنها کمتر است. این محصولات حتی گرمای مایکروفر و سرمای فریزر را تحمل می‌کنند و به دلیل بدون بو و مزه بودن، حس خوبی را به مصرف‌کننده می‌دهند. مصرف‌کنندگان ظروف یک‌بارمصرف از نیشکر قابلیت استفاده از آن برای هر دو نوع غذای گرم و سرد را از مهم‌ترین ویژگی‌های این محصول می‌دانند. درحال‌حاضر ظروف یکبار مصرف ساخته شده از باگاس سازگارترین محصول از این نوع برای کاربران و محیط‌زیست است و یک محصول بیوتکنولوژی محسوب می‌شود. مصرف‌کنندگان امروز می‌توانند از این محصول به جای ظروف پلاستیکی، چوبی، فلزی و فومی که باعث مشکلات زیست محیطی و انسانی می‌شود، استفاده کنند.  

سوگاس یک نمونه موفق

اگرچه استفاده از ظروف یکبارمصرف ساخته شده از نیشکر در کشورهای پیشرفته تبدیل به یک عادت شده است ولی در کشور ما هنوز این صنعت کاملا بکر مانده و هنوز بخش اعظم تولیدات در حوزه ظروف یکبارمصرف با استفاده از مواد ناسازگار با محیط‌زیست و آسیب‌رسان به سلامت صورت می‌گیرد. البته خوشبختانه شرکت پارس طبیعت سلولز توانسته با استفاده از دانش فنی و روزآمد دنیا تولید ظروف یک‌بارمصرف سوگاس را در کشور آغاز کند و به موفقیت‌های زیادی نیز در این زمینه رسیده است. درحال‌حاضر انواع ظرف غذا، ظروف سلف، بشقاب، کاسه و دیس سوگاس با استفاده از نیشکر و بدون استفاده از پلاستیک، مواد شیمیایی و چوب درختان تولید شده است که می‌تواند جایگزین مناسبی برای ظروف یکبارمصرف در زندگی روزمره مردم باشد. ظروف یک‌بار مصرف سوگاس تاییدیه‌های جهانی و ملی برای تهیه ظروف سازگار با طبیعت و سلامت را دریافت کرده‌اند و مورد تایید کارشناسان و متخصصان سلامت کشور هستند.